Erica Pach bezocht voor K&S de expositie schoenen Heaven or Hell – extra ordinary shoedesign
In de tentoonstelling in het Cube Design Museum in Kerkrade werpen ze de stelling op “Denken we met zijn allen dat we schoenen enkel dragen omdat ze zo lekker zitten? Dan hebben we het wellicht het mis, want wat we aan onze voeten hebben, zegt veel meer.” Het museum stelt dat schoenen voor een groot deel ons imago bepalen. Tja, we kunnen er zeker een statement mee maken, maar dat schoenen een groot deel van ons imago bepalen, gaat mij te ver. Tenzij je natuurlijk heel bijzonder ogende schoenen draagt, maar wie doet dat behalve Lady Gaga? Die heeft haar optredens tot kunstvorm verheven en schoenen maken daar onderdeel van uit.
Loopcomfort voorop??? – Op de expositie staan twee ontwerpen die Lady Gaga gedragen heeft tijdens haar shows. Bij onderstaande schoenen staat de volgende beschrijving: ‘Natacha Marro maakt sexy fun shoes waarbij ze het loopcomfort niet uit het oog verliest.’ Geloof jij het?! Hoe dan ook, ze is een bekende ontwerpster van schoenen voor diverse TV- en filmproducties, waaronder Star Wars en Harry Potter. Tja, dan heb je wel futuristische ontwerpen nodig.
De Japanse ontwerpster Noritaka Tatehana heeft een speciale middenzool gemaakt zodat de schoenen wel 45 cm hoog worden. Het doet me denken aan de chopines uit de laat 15e tot de vroege 17e eeuw. Die gingen zelfs wel tot 54 cm hoog. Stel je voor: je bent zo een halve meter langer! Zo toornden de dames van de upper class in Europa boven alles uit. Vooral heel populair in Venetië. De arme diensters waren dan letterlijk de voetveeg en moesten het vaak ontgelden als een soort kruk om op te leunen.
Een andere vraag die gesteld wordt in de tentoonstelling “Is pijn lijden op hoge hakken of in (te) smalle ontwerpen vandaag de dag ‘part of the deal’?” Welnee, Ongemakkelijke schoenen zijn van alle tijden. Het verschil met nu? Toen was het statusverhogend. Niet fatsoenlijk op schoenen kunnen lopen, betekende eigenlijk dat je niet hoefde te werken voor je geld. Tja….
Rare hakken – Op zo’n tentoonstelling kom je natuurlijk ook veel rare hakken tegen. Ontwerpers vinden het kennelijk leuk om daarmee te experimenteren en te zien hoeveel een vrouw kan verdragen qua hoogte en rare bochten. Kijk eens naar deze compilatie.
De sportieve variant – Op sportieve schoenen kunnen ontwerpers zich ook enorm uitleven. Neem deze digitsole smartshoe. Dankzij een speciale app die verbonden is met sensoren in deze schoenen is het mogelijk om de stand en het welzijn van de voet te verbeteren, richtlijnen voor trainingsprogramma’s vast te stellen en de temperatuur en de sluitkracht rond de wreef vast te stellen. Ik bedoel maar, zo zie je wat er met schoenen mogelijk is!
Five Fingers van Vibram hebben al eens eerder een glimlach op mijn gezicht gebracht. Hoe verzin je zo’n model; handschoenen voor je tenen in feite. Dragers zeggen dat deze schoenen buitengewoon comfortabel zijn. Het idee achter Vibram is het volgende: De schoen doet dienst als een soort tweede huid omdat de dunne zool zonder structuur prachtig aansluit op de anatomie van je voet. Ze zijn geschikt voor yoga, maar ook voor allerlei outdoor sporten en eveneens voor hardlopen. Bijzonder.
Nog zo’n sportieve schoen; een contradictio in terminus. Namelijk de Speed Stiletto. Een hooggehakte sportschoen. Vanzelfsprekend heel geschikt voor een hooghakken hardloopwedstrijd. Ontworpen door Pierre Hardy in 2007-2008.
Nederlandse schoenenontwerpers – Met Iris van Herpen wordt de tentoonstelling in feite geopend. Haar Magnetic Shoes die zij samen met Jólan van der Wiel in 2014 heeft ontworpen, staan als een soort honden aan de lijn op je te wachten als je de expositie binnenloopt.
Verder zie je haar haar model Thorn uit 2012, speciaal gemaakt voor het schoenenlabel United Nude. Heel apart door de zeven ‘doornen’ die uit de hiel steken en zo het profiel van een bloem creëren. Hier ook weer een hak op duizelingwekkende hoogte, want 19 cm hoog. Gelukkig heeft deze een middelzool die verborgen zit onder de bovenkant (de ‘upper’zoals het in het schoenenjargon schijnt te heten) van de schoen. Dat maakt het dragen vast veel gemakkelijker?! De schoenen zijn volledig gemaakt van gegoten rubber.
Een andere bloemenschoen is die van Jan Jansen. De bloemen kun je op allerlei manieren om je been binden. Ook de vorm schijn je te kunnen veranderen, omdat er een soort ijzerdraadjes in de bloemen zitten. Buitengewoon elegant, wel om de hele avond mee zittend op de bank te pronken.
René van den Berg ontwerpt ook voor grote sterren, Niet alleen Lady Gaga maar ook Beyoncé en Fergie zijn in zijn schoenen gespot. Deze schoen uit 1992 is geïnspireerd door het werk van H.R. Giger, de Zwitserse surrealist die verantwoordelijk was voor de set van de film 1979 van Ridley Scott.
En mannenschoenen dan? – Naast sportschoenen zijn er verder geen mannenschoenen te bewonderen. Nou ja, één paar dan. Het Britse ontwerpersduo Fantich & Young heeft hiermee in 2010 de klassieke Oxford schoen een volstrekt andere uitstraling gegeven.
Welk museum organiseert eens een tentoonstelling met alleen mannenschoenen? Mannenschoenen die anders zijn, dat spreekt vanzelf. Floris van Bommel kan zo meedoen!
Cube Museum Kerkrade. Te zien t/m 1 september 2018.